Lazimnya,
makanan memberi nikmat tetapi makanan tercemar mendatangkan mudarat. Ia
menjejaskan kesihatan dan ada kala membawa maut. Makanan yang tercemar cepat
rosak dan ini merugikan. Justeru itu, pencegahan pencemaran makanan kekal
menjadi cabaran dalam industri makanan dan juga di dapur kita.
Pencemaran makanan boleh berlaku melalui beberapa cara. Marilah kita meninjau tiga sumber utama:
· Mikrob merbahaya
terdapat di merata-rata – di udara, air, tanah, pada tubuh manusia dan juga
dalam makanan itu sendiri! Mikrob ini dipindahkan kepada makanan dan minuman
menerusi amalan yang tidak bersih dan peralatan kotor.
· Pencemaran silang
biasanya terlepas daripada perhatian kita. Makanan mentah mengandungi banyak
mikrob yang akan dipindahkan ke makanan yang telah dimasak atau sedia
dimakan, apabila kedua-duanya bersentuhan. Misalnya, pisau yang digunakan
untuk menghiris daging mentah digunakan seterusnya untuk memotong sandwic.
· Pendedahan makanan yang telah dimasak
terhadap lalat, tikus, burung dan haiwan lain membolehkan kuman masuk ke
dalam makanan.
Cara yang paling baik untuk mengelakkan pencemaran makanan di rumah ialah dengan menjaga kebersihan diri, perkakas dan dapur. Dalam bidang pengilangan pula, antara matlamat pengeluar ialah menghentikan ataupun sekurang-kurangnya melambatkan pertumbuhan bakteria dalam produk makanan mereka. Untuk tujuan ini, pelbagai proses digunakan bergantung kepada jenis makanan.
· Haba digunakan
untuk membinasakan kuman dan spora dalam makanan. Kaedah pensterilan,
pempasteuran dan pengetinan menjadikan makanan lebih tahan disimpan.
· Pendinginan dan
pembekuan menrencat pertumbuhan bakteria.
· Penghidratan
mengeluarkan air daripada makanan, yang diperlukan untuk pertumbuhan mikrob.
· Bahan pengawet,
yang menentang pertumbuhan mikrob tetapi tidak memudaratkan kesihatan kita,
ditambah ke dalam makanan.
· Pembungkusan yang
sesuai bukan sahaja melindungi makanan daripada pencemaran mikrob tetapi juga
menjauhi kerosakan yang disebabkan oleh kelembapan, cahaya, habuk dan
oksigen.
|